Bijna dag op dag 8 jaar na zijn solotentoonstelling in de Sint-Baafsabdij, krijgt de nu 73-jarige fotograaf Michiel Hendryckx opnieuw een expo in Gent, ditmaal in de Sint-Pietersabdij, vlakbij zijn woonst. Voor ‘Schoonheid als verzet‘ dook hij – met hulp van zijn partner Sylvia van Peteghem – in het intussen indrukwekkende archief. Waaruit hij die beelden selecteerde die hem na vele jaren, soms zelfs decennia, nog altijd beroeren. Zijn sterkste foto’s dus, die de tand des tijds moeiteloos hebben doorstaan. Die ’tijdloze schoonheid’ toont hij graag, want “mijn foto’s zijn niet bedoeld om in een schoendoos bewaard te worden”. En met evenveel plezier geeft hij er duiding bij, vertelt hij ook met woorden hoe ze ontstonden, welke details in zijn vizier kwamen, en hoe hij ‘het juiste moment’ uitkoos om af te drukken. Deze fotograaf met een indrukwekkende staat van dienst, noemt zich geen artiest of kunstenaar, maar een verhalenverteller. Dit is hij inderdaad, met sprekende beelden, maar ook met fijnzinnige en interessante bijschriften. De uitgever van het gelijknamige boek, Gautier Platteau, vindt hem dan ook een ‘dubbeltalent’: “Niet alleen in zijn foto’s zitten verschillende lagen, maar hij legt ze ook vast op twee manieren: hij is zowel schrijver als fotograaf. Daarom werd deze uitgave geen koffietafelboek, maar een om in te kijken én te lezen.”
In de expo toont Hendryckx meer dan 200 foto’s, sommige ingekaderd, andere afgedrukt maar kaderloos. “Alsof ze recht uit mijn archief komen”, zegt hij daarover. In het boek zijn het er enkele minder, maar het opzet is helemaal gelijk. Je krijgt als kijker een niet-chronologische mix voorgeschoteld van beelden die hij op zich bijzonder vindt, of waarbij een opmerkelijk verhaal hoort. Zo passeren vele portretten de revue, van onbekende medeburgers tot bekende koppen als Jan Decleir, koningin Fabiola, Michaël Borremans, Herman Brusselmans, Gerda Dendooven, Panamarenko, etc. Niet dat hij ermee dweept, want “zo’n fotograaf ben ik niet”. Er zitten ook uitgestrekte landschappen en interessante gebouwen in de selectie, en zijn voorliefde voor de natuur en vooral ook bomen komt ook rijkelijk aan bod. Hij voelt zich er erg mee verwant: “Ik heb me altijd verbonden gevoeld met solitaire bomen. Graag alleen, goed zichtbaar en veel ruimte rondom.” En dat hij een kind van de zee is (geboren in Adinkerke/De Panne), komt ook bovendrijven. De visuele kracht van het water trekt hem aan, en het spel van de wolken zo mogelijk nog meer.
Sommige fotografen willen hun werk liever niet uitleggen, ‘laat de beelden maar spreken’ is hun leus. Zoals bijvoorbeeld Frederik Buyckx die midden vorig jaar nog met WOLF in dezelfde Sint-Pietersabdij tentoonstelde en zelfs geen korte bijschriften wilde toevoegen. Michiel Hendryckx is helemaal anders. Hij is en blijft naast fotograaf ook een uitlegger-met-woorden, een journalist, een docent. Daarom hangt er naast elke prent niet gewoonweg een titel en jaartal, maar telkens ook kort het verhaal, of de reden voor de foto, of wat commentaar over de manier van fotograferen, of extra uitleg over een specifiek detail. Deze teksten kan je ook rustig lezen – of nog eens nalezen – in het boek, waardoor je er met plezier vele uren in kan vertoeven. Extra troef voor de tentoonstelling: met een audiogids kan je bij sommige foto’s ook luisteren naar nog meer uitgesponnen verhalen die Michiel Hendryckx zelf vertelt. Zo heb je dit Gentse multitalent gezien, gelezen én gehoord.
—
‘Schoonheid als verzet’ van Michiel Hendryckx, in de Gentse Sint-Pietersabdij, van 27 maart tot 16 november 2025.
Het mooie en lezenswaardige gelijknamige boek werd uitgegeven bij Hannibal Books en komt uw kant op voor 39,95 euro.
