Vijftien jaar lang verzamelde fotograaf Bart Vanacker plekken in België die riskeerden met de grond gelijk gemaakt te worden. Sommige bestaan intussen al niet meer. Andere wachten bang op de sloophamer. Daarom maakte hij samen met vormgever en illustrator Reinout Bossuyt een boek, Verdwijnend België, met 50 dergelijke plekken. De foto’s moeten de herinnering aan deze locaties levendig houden. En de teksten geven je een uitvoerig beeld van hoe het ooit was en wat ervan geworden is. Dat levert boeiende verhalen op, en – zolang deze boeken zelf niet vergaan – ook een blijvende herinnering aan andere tijden.
In België zijn tienduizenden gebouwen en stadsgezichten beschermd. Soms helemaal, interieur incluis. Andere keren zijn ze opgenomen in de inventaris onroerend erfgoed, waardoor meestal minstens de gevel moet behouden blijven. Maar het overgrote deel van wat er ooit gebouwd werd, geniet geen bescherming. Daar is uiteraard ook wat voor te zeggen, je kan moeilijk alles proberen in stand te houden en nooit ruimte vrijmaken voor iets nieuws. Wie alleen in het verleden leeft, heeft ook geen toekomst.
Maar: daardoor verdwijnen ook plekken en panden die ooit erg bekend of succesvol waren, en tot het collectieve geheugen behoorden. Zoals Camping Cosmos of het RTT Home of Dadipark. En ook verkommerde kastelen, verdwenen woonwijken en dorpen, overgroeide autocircuits, vergeten stations, grensposten, luchthavens, steenkoolmijnen, blekerijen, fabrieken en stoommachines. Of bouwwerken die al van in het begin fout zaten, maar precies daardoor ook iets moois hadden, of minstens iets ’typisch Belgisch’. Zoals de nutteloze autostradebruggen in West-Vlaanderen. Of kanalen die uiteindelijk nooit werden gebruikt, net als hun sluizen.
In ‘Verdwijnend België’ komen 50 van die vergane-glorie-locaties rijkelijk aan bod. Met een overvloed aan foto’s, zodat we ze nooit meer vergeten. En met veel tekst en achtergrondinformatie, zodat ook de verhalen ons niet gauw zullen ontsnappen. Een heerlijk boek, dat je aanzet om te gaan ontdekken wat er nu nog van te zien is. En interessante stukjes al verdwenen België weer tot leven wekt.
Verdwijnend België van Bart Vanacker en Reinout Bossuyt, bij Borgerhoff & Lamberigts, 176 pagina’s foto’s & verhalen voor 27,50 euro.
© Foto’s Bart Vanacker & Reinout Bossuyt
