Michel Vaerewijck: onscherp lokt waaier aan emoties uit

Kleine expo’s zijn soms de mooiste, de verborgen parels. Zoals de nieuwe van Michel Vaerewijck, al 17 jaar lang fotograaf voor Knack. Maar vooral ook een fijngevoelige creatieve ziel, die voor zijn vrije werk niet altijd de gemakkelijkste weg kiest. Zo fotografeert hij vaak zoals lang geleden: met een grote, onhandige camera die één enkel positief beeld aflevert, met een wat bevreemdend, en meteen ook poëtisch karakter. Maar Vaerewijck is niet voor één gat te vangen, hij experimenteert ook volop met digitale fotografie, zoals in de expo ‘Sharpness is a lie‘ die nu loopt in Gallery C41.  Al blijft hij ook dan op een haast ambachtelijke manier fotograferen: geen moderne trukendoos, geen Photoshop. Alleen een op maat gemaakte ‘onscherpe’ lens die ook floue beelden oplevert. En die doen wat je niet meteen verwacht: precies door de onscherpte ga je beter zien, en ontdek je veel meer dan op eender welke scherpe foto. Michel Vaerewijck trekt je als kijker zonder pardon zijn werk in, en dwingt je tot je eigen interpretatie van de werkelijkheid. Of wat er voor die werkelijkheid doorgaat toch.

Michel Vaerewijck over Sharpness is a lie: “Deze reeks is ontstaan uit mijn onderzoek naar ‘de realiteit’. Naar mijn gevoel is wat wij realiteit noemen, slechts een fractie van de werkelijkheid. Door onze zintuiglijke beperking zijn de prikkels die onze hersenen bereiken beperkt tot een klein deel van het gebeuren, we capteren maar een fractie ervan. Tijd en hoe we die ervaren, is een tweede beperking. En de derde is de interpretatie van het geheel door onze hersenen en onze beperking om het geheel te verwerken, die zelfs zonder ‘scholing’ allerlei dingen in onze omgeving een eigen betekenis kan geven. Zo heeft een kat schrik van een komkommer, vermoedelijk omdat het patroon dat in de genen verborgen zit aan een nooit eerder geziene slang doet denken.

“Ik heb er een jaar over gedaan om deze lens te begrijpen”

Allicht functioneren we via de herkenning van patronen. Ik ga op zoek naar de limiet van die patronen, naar de grens tussen abstract en de symboolbetekenis van een patroon. Hiervoor liet ik bij een opticaliefhebber in de Krim een lens maken die net dit doet, en die op drie parameters het licht oplijnt. Van scherp (in focus) tot verstrooid (uit focus) én gebroken (per golflengte/kleur) én distorsie (verbogen/vervormd). Belangrijk: de beelden zijn niét bewerkt na de opname. Ik heb er een jaar over gedaan om deze lens te begrijpen, en deze zomer effectief beeld gemaakt dat me een zicht geeft op wat ik zoek. Hoe dichter op de rand van het herkenbare, hoe universeler het patroon wordt. Zo spreekt een bijna abstract beeld een bredere waaier aan emoties aan, of kan het net die onderbewuste emotie triggeren.

Dankzij deze lens kan ik weer digitaal werken. Een pad dat ik voor mijn vrij werk sinds 2006 verlaten had, omdat het digitale naar mijn mening intrinsiek steriel is, en ontkoppeld van de werkelijkheid. Daarom greep ik in vorige reeksen terug naar de unica plaatfotografie – zoals ferrotypie, ambrotypie en opalotypie – met lange belichtingstijden om de werkelijke energie te capteren in de materie van de gevoelige laag. Hoewel Sharpness is a lie volledig digitaal is, betekent het niet dat het voor mij om ‘fotografie’ gaat. Voor mij is dit niets meer dan een ‘meting’ van de grenzen van de realiteit.”

De expo Sharpness is a lie loopt nog tot 9 januari 2016 in Gallery C41, Kronenburgstraat 41C in Antwerpen. Vrij toegankelijk op zaterdagnamiddag tussen drie en zes, dan is de fotograaf er ook. Op andere momenten na afspraak. Voor wie meer van Michel Vaerewijck wil zien: op 6 december start de groepsexpo Touch-Lines II bij Eva Steynen Deviations en op 11 en 12 december neemt hij ook deel aan Bozar de L’Abattoir.

[wzslider interval=”2500″ transition=”‘slide’”]


door